با پیر شدن پوست، روند طبیعی که به حفظ ویژگی های جوانی مانند استحکام، صافی و درخشندگی کمک می کنند، آرام می شود. علائم واضح پیری پوست لکه ها، خطوط، چین و چروک ها و غیرهمی باشد. علت پیری پوست مکانیسم های دفاعی طبیعی پوست و همچنین کند شدن بازسازی، گردش، فعالیت و بهبود سلول های پوست ظاهر می شوند.
علت پیری پوست در سن های مختلف
پوست ما به محض تولد شروع به پیر شدن می کند، اما به طور معمول تا زمانی که شروع به ایجاد تیرگی، لکه ها، خطوط، چین و چروک و شل شدن بافت نکند، متوجه آن نمی شویم. علت پیری پوست بسیار پیچیده است و به ژنتیک، سبک زندگی و محیط بستگی دارد. رویدادهای اصلی هر دوره از زندگی را برای شما توضیح خواهیم داد:
❌ پیری پوست در دهه ۲۰ سالگی:
از اوایل دهه ۲۰ زندگی، عادات ناسالم در سبک زندگی، آسیب های محیطی و قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش به طور مداوم باعث به خطر افتادن ساختار پوست می شود. دفاع سلولی پوست در برابر رادیکال های آزاد ضعیف می شود و توانایی طبیعی آن در مقابله با آسیب های پوستی کاهش می یابد. میزان بازسازی و گردش سلول های پوست و درخشندگی پوست نیز به طور طبیعی شروع به کاهش می کنند.
❌ پیری پوست در دهه ۳۰ زندگی:
در دهه ۳۰ زندگی، کلاژن (که پوست را محکم نگه می دارد) و الاستین (که باعث می شود پوست به عقب برگردد) تخریب شده و در نتیجه چین و چروک ها ایجاد می شوند. بازسازی و گردش سلول های پوست همچنان رو به کاهش بوده و منجر به رنگ پریدگی و رنگ غیریکسان پوست می شود. برخی از سلول ها حتی ممکن است غیرفعال شوند و باعث ایجاد سموم التهابی آسیب رساننده شوند که روند پیری پوست را سرعت می بخشند.
❌ پیری پوست در دهه ۴۰ زندگی:
در دهه ۴۰ زندگی، پوست نازک تر به نظر می رسد و چربی های محافظ طبیعی آن دیگر برجسته نیستند. کم آبی بدن نیز می تواند یک مسئله مهم باشد. با توجه به فعالیت هورمونی، ممکن است رنگ پوست غیریکسان یا آکنه بر روی پوست ظاهر شود. علائم دیگر پیری پوست مانند لکه های تیره و تیرگی نیز ظاهر می شوند.
❌ پیری پوست در دهه ۵۰ زندگی:
بعد از ۵۰ سالگی، لایه چربی های محافظ کاهش می یابد، که منجر به کاهش رطوبت و کم آبی می شود. استرس و التهاب مزمن در داخل و خارج از بدن باعث به تاخیر افتادن بهبود پوست می شوند، که منجر به علائم ماندگار و افزایش مدت زمان بهبودی پوست می گردند. در این دهه، چین و چروک های برجسته، خطوط ظریف و تغییر رنگ در پوست ایجاد می شود.
پوست اثبات می کند که زندگی در حال تغییر است. پوست با افزایش سن در مقابل نیروهای بسیاری قرار می گیرد: آفتاب، هوای سرد، عادت های بد زندگی. اما ما می توانیم برای کمک به لطافت و شادابی پوست خود اقداماتی انجام دهید.
چگونگی پیر شدن پوست به عوامل مختلفی بستگی دارد: سبک زندگی، رژیم غذایی، وراثت و سایر عادات شخصی. به عنوان مثال، آیا شما سیگاری هستید یا تا به حال سیگار می کشیدید؟ سیگار کشیدن می تواند رادیکال های آزاد را ایجاد کند که برای پوست مضر هستند.
تغییرات پوست بر اثر پیر شدن
پوست زبرتر می شود.
ضایعاتی مانند تومورهای خوش خیم در پوست ایجاد می شود.
پوست شل می شود. از بین رفتن بافت الاستیک (الاستین و کلاژن) در پوست با افزایش سن باعث شل شدن پوست می شود.
با افزایش سن پوست کدر تر می شود. این امر به دلیل نازک شدن اپیدرم (لایه سطحی پوست) می باشد.
با افزایش سن پوست شکننده تر می شود. این امر به دلیل صاف شدن لایه ی بین اپیدرم و درم می باشد.
پوست به راحتی کبود می شود. این امر به دلیل نازک شدن دیواره عروق خونی با افزایش سن می باشد.
نشانه های پیری تقریبا از ۲۵ سالگی روی سطح پوست ظاهر می شوند. شما می توانید برای جلوگیری از پیری پوست و داشتن پوستی شاداب و جذاب از روش ها تزریق بوتاکس دیسپورت، تزریق فیلر زیر چشم و … استفاده نمایید.
نور آفتاب، مهمترین عامل در پیری زودرس پوست
با گذشت زمان، اشعه ماورا بنفش (UV) خورشید به الیاف خاصی از پوست به نام الاستین آسیب وارد می کند. آسیب به الیاف الاستین باعث افتادگی، کشیدگی و از بین رفتن قابلیت برگشت پوست می شود. همچنین پوست به راحتی کبود و پاره می شود و بهبود آن زمان بیشتری طول می کشد. بنابراین اگرچه ممکن است آسیب خورشید در جوانی نشان داده نشود، اما بعد ها در پیری بروز خواهد کرد.
آسیب ناشی از خورشید را نمی توان کاملاً برطرف کرد، اگرچه گاهی پوست می تواند خودش را ترمیم کند. بنابراین، برای محافظت از خود در برابر آفتاب و سرطان پوست هیچگاه دیر نیست. با دوری از نور آفتاب می توانید تغییرات مرتبط با پیری را به تأخیر بیندازید.
از دست دادن چربی زیر پوست در گونه ها، گیجگاه ها، چانه، بینی و اطراف چشم ممکن است منجر به شل شدن پوست، فرورفتگی چشم و ظاهر “اسکلتی” شود.
از دست دادن استخوان، بیشتر در اطراف دهان و چانه، ممکن است پس از ۶۰ سالگی نمایان شود و باعث چروک شدن پوست اطراف دهان شود.
از بین رفتن غضروف در بینی باعث افتادگی نوک بینی و برجسته شدن ساختارهای استخوانی در بینی می شود.
چه عواملی موجب پیری پوست می شود؟
عوامل دیگری که به تغییرات پوست کمک می کنند، گرانش زمین، حرکات صورت و وضعیت خواب می باشند. زمانی که پوست قابلیت ارتجاعی خود را از دست می دهد، گرانش زمین باعث افتادگی ابروها و پلک ها، شلی و پری زیر گونه ها و فک و بلندتر شدن لوب های گوش می شود.
خطوط حرکت صورت پس از از دست دادن خاصیت انعطاف پذیری پوست (بیشتر با رسیدن به ۳۰ و ۴۰ سالگی) بیشتر نمایان می شوند. این خطوط ممکن است به صورت افقی بر روی پیشانی، به صورت عمودی بر روی پوست بالای بینی یا به صورت خطوط کوچک منحنی روی گیجگاه ها، گونه ها و اطراف دهان ظاهر شوند.
بهترین وضعیت خوابیدن برای پوست صورت
چین های خواب ناشی از نحوه قرارگیری سر روی بالشت می باشند و ممکن است پس از از دست دادن قابلیت ارتجاعی پوست، بیشتر نمایان شود. چین های خواب معمولاً در اطراف پیشانی، بالای ابروها تا خط مو نزدیک گیجگاه ها و وسط گونه ها نمایان می شوند. تغییر وضعیت خواب ممکن است باعث بهبود این چین ها شده یا از تشدید آن ها جلوگیری کند.
عوارض سیگار بر پوست
چین و چروک افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری در همان سن، با همان رنگ پوست و سابقه قرار گرفتن در معرض آفتاب می باشد.
خشکی و خارش پوست در پیری
خشکی و خارش پوست در پیری شایع است. حدود ۸۵٪ افراد مسن دچار “خارش زمستانی” می شوند، زیرا هوای داخلی خانه که بیش از حد گرم شود، خشک می گردد. از بین رفتن عرق و غدد چربی با افزایش سن ممکن است خشکی پوست را تشدید کنند. هر چیزی که خشکی پوست را تشدید کند (مانند استفاده بیش از حد از صابون ها، ضد تعریق ها، عطرها یا حمام با آب گرم)، مشکل را بدتر می کند. اگر پوست شما بسیار خشک و خارش دار است، به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید زیرا این حالت می تواند بر روی خواب شما تأثیر بگذارد و یا علائم یک بیماری باشند. برخی داروها خارش را تشدید می کنند.
جلوگیری از پیری پوست
برای داشتن درخشش ظاهری و سلامت پوست در هر سنی، باید مطابق سبک زندگی و محیط، مراقبت از پوست خود را تغییر دهید. برای تغییر شرایط آب و هوایی، وضعیت سلامتی یا اهداف جدید مراقبت از پوست، باید مراقبت از پوست خود را تعدیل کنید. اگر تغییراتی در پوست خود مشاهده کردید، با یک متخصص پوست در مورد آن مشورت کنید.
دکتر معصومه مجیدزاده
متخصص تزریق ژل و زیبایی